Ger's Reisverslagen

Marokko winter 2016

Tamtatouche - Skoura - Ouarzazate

dinsdag 16 februari

We staan weer op met een heerlijk zonnetje, maar het is bitter koud. De thermometer gaf -4 graden aan en het hele dal en uiteraard de bergen zien wit van de sneeuw. Omdat we zo hoog zitten ca 2000 meter en de volgende geplande camping op 1600 meter, plus dat het weer niet verbetert wat betreft de temperatuur en neerslag, besluiten we het bezoek aan de Dadeskloof te schrappen en direct door te rijden naar Skoura. Na het drinken van de ons aangeboden Berberwiskey (thee) en het smelten van de meeste sneeuw gaan we om ca 11.00 uur de tocht beginnen richting de Todrakloof. In het totaal dalen we ca.1000 meter, de weg is goed. Af en toe stroomt het water over de weg en is er een stuk weg weggeslagen bij een vorige overstroming, uiteraard voorzien van een tijdelijke omlegging met gaten, bulten, grote keien en steile stukken.
Op het belangrijkste stuk van de kloof, waar de wanden aan beide zijde 300 meter loodrecht oprijzen boven de weg, zien we toeristen die van de andere kant met bussen en busjes worden aangevoerd. Gelukkig zijn er niet zoveel, maar een foto zonder mensen is niet meer te maken. We rijden de kloof uit en na de plaats Tinghir maakt het landschap weer plaats voor een woestijnachtige omgeving.

woensdag 17 februari

We maken samen een wandeling door de oase en stuiten op een hele serie kasbahs, de een mooi gerestaureert en de ander vervallen. In het plaatsje Skoura is het een drukte van belang en we strijken neer op een terrasje voor het drinken van sinaasappelsap. Na nog wat boodschappen te hebben gedaan gaan we weer lopend terug naar de camping waarbij we dwars door het land lopen waar sommige stukken totaal verwaarloosd zijn en andere goed onderhouden in de zinderende zon staan.
Als je hier loopt kom je geen mensen tegen, wel stuiten we op gaten in de bodem met een wal eromheen die op regelmatige afstand zich als een streng door het landschap gaan. Dit zijn de verticale toegangen naar een kanaal waardoor het water ondergronds door en naar de oase wordt geleid. Deze gaten zijn met de hand gegraven en de wal is het uitgeschepte materiaal. Ook zagen we een geul waarin om de 40 meter een schacht stond met een afdichting aan de bovenzijde. Als je er in kon kijken was de bodem niet zichtbaar. Het leek erop dat de schachten onderling door een buis waren verbonden voor de doorvoer van water. De gegraven geul was niet dichtgegooid en werd langzaam op natuurlijke wijze gevuld met leem en troep. Het is dus een moderne variant van de eerder beschreven kanalen.

donderdag 18 februari

Voordat we naar onze volgende overnachtingsplaats gaan, bezoeken we eerst nog een prachtig gerestaureerde kasbah. Deze stamt uit de 17de eeuw en werd door een (1) familie bewoond. De bijbehorende Ksar (ommuurd dorp) werd bewoond door 50 families. De rijke familie zorgt nog steeds voor het behoud van het erfgoed en laten het pand steeds opknappen. Om bijvoorbeeld de muren in goede staat te houden moeten deze om de 2 a 3 jaar opnieuw worden behandeld.
We worden rondgeleid door een jonge man die op al onze vragen wel antwoord kon geven. Op de vraag hoe de dadels uit de hogen palmen werden geplukt zegt hij dat dat door donkere mensen (zogenaamde negers) wordt gedaan die zo in een palm naar boven klimmen en de dadels met een mes loshakken. De oogst van de dadels is in oktober en wat er daarna nog inhangt wordt aan de dieren gevoerd. Ze worden nu dus overal te koop aangeboden en smaken goed. De afstand naar onze volgende camperplaats is niet lang. We staan bij het stuwmeer bij Ouarzazate op een soort landtong.
Spontaan wordt er een gezamenlijke maaltijd georganiseerd (kaasfondue) en ook vieren we met champagne de verjaardag van Henro.

vrijdag 19 februari

We gaan het laatste stukje rijden naar de camping in Ouarzazate en kijken onderweg nog naar het grootste zonnecellen-project van Marokko en zelfs van de wereld. We kunnen het terrein niet op en zien dus van de zonnecellen helemaal niets. Wel is het een gigantisch terrein waarvoor diverse kilometerslange wegen zijn aangelegd.
We rijden daarna door naar Ouarzazate en gaan de stad door voordat we naar de camping gaan. Een moderne stad vrij nieuw met grote lanen en veel mensen.
Als we in de middag naar het centrale plein lopen en daar een sapje drinken wordt net de markt opgesteld. Stellages worden gebouwd waar honderden schoenen op worden gegooid, allemaal tweedehands en de paren zijn niet gekoppeld. Als je dus een schoen mooi vindt moet je de bijpassende andere kant er maar bij zoeken. Daarnaast wordt een kleed over de grond gelegd waar ondergoed op wordt gelegd door een jong meisje, haar moeder klapt een soort tafeltje uit waar een apparaat uitkomt en een gasfles en er wordt popcorn gebakken en te koop aangeboden. Zo zijn er vele handelaartjes die allemaal hun waren (waarschijnlijk allemaal tweedehands) te koop aanbieden.
Als we teruglopen nemen we niet de reeds bekende route maar dwalen een tijdje door woonwijken en langs grote gebouwen totdat we na ca 8 km lopen verkleumd bij de camping aankomen.

zaterdag 20 februari

Onze jarige Henro trakteert ons allen op een lunch op het centrale plein waar we samen naar toe zijn gefietst. De rest van de dag hebben we het rustig aan gedaan.